Echografie onderzoek

Echografie, ook wel echografisch onderzoek genoemd, is een veilige en pijnloze medische beeldtechniek waarbij geluidsgolven worden gebruikt om beelden van de binnenkant van het lichaam te maken. Dit onderzoek wordt vaak toegepast om organen, weefsels en bloedvaten te onderzoeken, zoals de buik, het hart of de zwangerschap. Omdat er geen straling aan te pas komt, is echografie geschikt voor veel verschillende patiënten, waaronder zwangere vrouwen. De beelden helpen de arts om een diagnose te stellen en de gezondheid van de inwendige structuren te controleren, waardoor het een essentieel hulpmiddel is in de moderne geneeskunde. Vrijwel bij elk consult zal uw gynaecoloog van Vera Medical Center een echo bij u uitvoeren. Dit kan uitwendig door de buik (transabdominaal) of inwendig (transvaginaal) plaatsvinden.

Soorten echografie uitgevoerd door de gynaecoloog

Transabdominale echografie:

Dit type echografie wordt gebruikt om gynaecologische organen in de buik, zoals baarmoeder en eierstokken te onderzoeken. De sonde kijkt van buiten door de buik (trans=door, abdomen=buik). Het helpt bij het opsporen van aandoeningen zoals tumoren, cysten of infecties. Soms kijkt de gynaecoloog ook naar uw nieren, dat kan nodig zijn tijdens de zwangerschap of bij bepaalde vorm van endometriose.

Obstetrische echografie:

Obstetrische echografie wordt uitgevoerd tijdens de zwangerschap om de ontwikkeling van de foetus te volgen. Het kan gebruikt worden voor het meten van de foetus, het controleren van de placenta en vruchtwater en het detecteren van eventuele afwijkingen.

Transvaginale echografie:

Een transvaginale echografie is een medisch onderzoek waarbij met behulp van ultrasone geluidsgolven beelden van de inwendige organen in het bekken worden gemaakt. Het is een nauwkeurige en pijnloze techniek die vaak wordt gebruikt om de baarmoeder, eierstokken en eileiders te onderzoeken.

Hoe werkt een transvaginale echografie?
Bij een transvaginale echografie wordt een dunne echografiesonde (een staafje) in de vagina gebracht. De sonde zendt geluidsgolven uit die terugkaatsen van de inwendige organen. Deze teruggekaatste geluidsgolven worden omgezet in gedetailleerde beelden, die op een scherm te zien zijn. Uw gynaecoloog kan zo de organen in het bekkengebied van dichtbij bekijken.

Wat kun je zien en beoordelen bij een transvaginale echografie?
Een transvaginale echografie biedt een duidelijk en nauwkeurig beeld van de volgende organen:

  • De baarmoeder: De vorm, grootte en structuur van de baarmoeder worden beoordeeld. Het baarmoederslijmvlies (endometrium) kan precies worden gemeten om te zien of het een normale dikte heeft, wat belangrijk kan zijn voor vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen of onregelmatige menstruaties.
  • De baarmoederholte kan op afwijkingen gecontroleerd worden, zoals poliepen of vleesbomen.
  • De eierstokken: De grootte van de eierstokken en de aanwezigheid van eventuele cysten kunnen worden vastgesteld. Ook kunnen de follikels (eitjes) worden bekeken, wat nuttig is bij onderzoeken naar vruchtbaarheid.
  • De eileiders: Hoewel eileiders doorgaans moeilijk zichtbaar zijn, kan een transvaginale echo soms afwijkingen aan de eileiders opsporen, zoals verwijding door een infectie (hydrosalpinx).
  • De omgeving van de baarmoeder: De transvaginale echo kan ook de omliggende structuren, zoals bijvoorbeeld, blaas en bekkenbodemspieren, in beeld brengen.

Welke afwijkingen kunnen worden opgespoord?
Een transvaginale echografie wordt vaak gebruikt om een aantal afwijkingen of aandoeningen in het bekkengebied op te sporen, zoals:

  • Vleesbomen (myomen): Goedaardige gezwellen in de baarmoeder die menstruatieklachten of vruchtbaarheidsproblemen kunnen veroorzaken.
  • Baarmoederslijmvliesafwijkingen: Verdikking of onregelmatigheden in het baarmoederslijmvlies (bijvoorbeeld endometriale poliepen) kunnen op een echo zichtbaar zijn.
  • Cysten in de eierstokken (zie ook IOTA criteria beneden): Met een transvaginale echo kunnen verschillende soorten cysten worden opgespoord, zoals functionele cysten, dermoid cysten of endometriosecysten, ook wel chocolade cysten genoemd.
  • Endometriose: Hoewel een echografie niet altijd voldoende is om deze aandoening definitief vast te stellen, kan het soms tekenen van endometriose laten zien, zoals cysten op de eierstokken.
  • Adenomyose: deze afwijking van de baarmoederspier (bijzondere vorm van endometriose) kan geïdentificeerd worden als bepaalde kenmerken bij echografie in de spierwand zichtbaar zijn.
  • Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: Een transvaginale echo kan helpen bij het opsporen van een zwangerschap buiten de baarmoeder (ectopische zwangerschap), wat een spoedbehandeling vereist.
  • Poliepen of afwijkingen in de baarmoeder: Deze kunnen mogelijk worden geïdentificeerd als de oorzaak van abnormale bloedingen.

IOTA criteria

Sommige Cysten in de eierstokken kunnen verdacht zijn. De IOTA criteria (International Ovarian Tumor Analysis) zijn een reeks echografische richtlijnen die helpen bij het beoordelen van eierstoktumoren. Deze criteria worden gebruikt om snel en nauwkeurig te bepalen of een eierstoktumor goedaardig of kwaadaardig is, gebaseerd op de kenmerken die zichtbaar zijn tijdens een echografie.

Belangrijke kenmerken die worden beoordeeld, zijn bijvoorbeeld:

  • Grootte van de tumor
  • Vorm en structuur (bijv. vast, met vloeistof gevuld, of gemengd)
  • Aanwezigheid van bloeddoorstroming in de tumor
  • Aanwezigheid van uitstulpingen of afwijkende weefsels


De IOTA-criteria bieden een betrouwbare manier voor artsen om, zonder directe operatie, een inschatting te maken van de aard van een eierstoktumor, wat leidt tot een beter en veiliger behandelplan.

Uw gynaecoloog van Vera Medical Center is IOTA gecertificeerd en kan echografisch onderzoek middels deze standaarden bij u verrichten.

Diep infiltreerde Endometriose (DIE)

Diep infiltreerde endometriose (DIE) is een ernstige vorm van endometriose waarbij endometriumachtige weefsel zich dieper in de bekkenstructuren nestelt, zoals de eierstokken, eileiders, de blaas of de urineleiders. Ook rond om en op de aanhechtingen van de baarmoeder kunnen deze endometriose haarden gevonden worden. Deze aandoening kan leiden tot chronische pijn, zware menstruaties, vruchtbaarheidsproblemen, maar ook bijvoorbeeld schade aan de nieren of darmen.

Wanneer wordt een transvaginale echografie toegepast?

Deze vorm van echografie wordt vaak gedaan bij klachten zoals:
  • Onregelmatige of abnormale menstruaties, bloedverlies na de overgang
  • Pijn in de onderbuik
  • Onverklaarde vruchtbaarheidsproblemen
  • Vermoeden van vleesbomen of cysten
  • Zwangerschapscomplicaties, zoals een miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Is het onderzoek pijnlijk?

Een transvaginale echografie wordt doorgaans als licht ongemakkelijk ervaren, maar niet als pijnlijk. De sonde is smal en wordt voorzichtig ingebracht. Het onderzoek duurt meestal niet langer dan 15 tot 30 minuten.

Plassen of niet?

Bij een echografie kan het belangrijk zijn om op een bepaald moment te plassen, afhankelijk van het type echografie dat wordt uitgevoerd.

  • Transabdominale echografie: Volle blaas gewenst voor betere beelden, dus NIET plassen
  • Transvaginale echografie: (Deels) lege blaas voor optimale zichtbaarheid van de bekkenorganen, dus juist WEL plassen.

Blijf niet lopen met klachten en ga in gesprek met ons. Samen kijken we naar een passende behandeling.